Gà Nòi Đá – Cách Chọn Giống Chăm Sóc Tạo Ra Linh Kê
Giới thiệu về gà nòi
Gà nòi là một giống gà bản địa tại Việt Nam, được xem là một trong những dòng gà chọi nổi tiếng thế giới như gà chọi Thái Lan, Peru, gà chọi Mỹ, gà Shamo. Tuy nhiên, gà nòi chưa được thế giới công nhận là giống gà thuần chủng. Chúng là dòng gà đòn nức tiếng và có bản sắc riêng.
Nguồn gốc và lịch sử của gà nòi
Khó có thể xác định chính xác nguồn gốc và thời điểm xuất hiện của giống gà nòi. Từ xa xưa, gà nòi đã xuất hiện trong các tài liệu lịch sử, bài văn, thơ và trở thành một phần tinh thần của hầu hết mọi người. Đặc biệt vào dịp đầu xuân và các lễ hội, những trận chọi gà nòi luôn thu hút sự tưng bừng và náo nhiệt. Gà nòi đá là một trong những giống gà bản địa tại Việt Nam, bao gồm gà nòi, gà rừng và gà tre. Tuy nhiên, cho đến nay, chưa có giống gà nào ở Việt Nam được công nhận là thuần chủng. Để được công nhận là giống gà thuần chủng, cần phải có các nghiên cứu gen chuyên sâu trên nhiều cá thể, nhưng việc này đòi hỏi chi phí cao và chưa được thực hiện tại Việt Nam. Hiện nay, gà nòi cũng chưa có cơ quan quản lý nào đứng ra làm về việc công nhận giống, điều này khiến cho việc công nhận giống gà nòi trở nên khó khăn.
Tính khí của gà nòi
Gà nòi được coi là biểu tượng của bậc chính nhân quân tử với dáng đi oai phong lẫm liệt. Chúng di chuyển từng bước nhẹ nhàng và chậm dãi, đầu, cổ, mắt của gà nòi luôn quan sát đối thủ một cách nhẹ nhàng để thể hiện khí chất của mình. Gà nòi là giống gà rất thiện chiến và hăng máu. Chúng không bao giờ biết sợ và bỏ cuộc trong bất kỳ trận chiến nào. Gà nòi có thể chiến đấu tới chết, gục ngay tại trận chứ không hề biết bỏ chạy. Do đó, tất cả những con gà được gọi là gà nòi với lối đá chạy xe (vừa đá lại chạy xong lại quay lại đá) hoặc bỏ chạy khỏi trận chiến đều không được đánh giá cao. Đa phần những con gà này sẽ mất giá và bị đúc mái để lấy những tính trạng về dáng vẻ hoặc đem về hóa kiếp.
Đặc điểm ngoại hình của gà nòi
Gà nòi, hay còn được gọi là gà đòn, có những đặc điểm ngoại hình đặc trưng nhận ra dễ dàng.
– Dáng vẻ:
Gà nòi có dáng đi oai phong lẫm liệt, đặc trưng của bậc chính nhân quân tử. Các bước đi của gà nòi nhẹ nhàng, uyển chuyển và chậm dãi, không phải là điệu bộ nhanh nhảu và vội vã.
– Đầu cổ mặt:
Đầu của gà nòi thường là dạng đầu trọc, không có lông hoặc nếu có thì đã được loại bỏ bằng cách cắt lông hoặc nhổ hoặc bị rụng qua các lần om bóp. Việc loại bỏ lông đầu giúp tránh các trường hợp gà đối thủ có thể mổ vào đầu gây đau đớn cho gà trong suốt quá trình chiến đấu. Cổ của gà nòi thường ít lông và cũng được xử lý tương tự như đầu mặt. Chúng có cổ to, dài vừa phải và cân đối với dáng vẻ bên ngoài. Mặt gà nòi nhỏ vuông vắn và chắc chắn, đó là điểm tựa để sinh ra những điểm tựa chắc chắn cho phần mỏ gà bám víu. Mỏ của gà nòi ngắn với những cú quắp cực chắc, giúp tạo nên những cú mổ đau hoặc cố định để tạo điểm bám víu và lấy đà tung ra những đòn thế nguy hiểm.
– Mào:
Gà nòi đòn không có mào cờ hoặc nếu có thì không được đánh giá cao, nếu gà nòi đòn có mào cờ, người ta sẽ gọi là gà lai. Có hai loại mào chủ yếu của gà nòi, đó là mào dâu và mào trích. Mào cờ kích thước to lớn, có thể gây ra khó khăn khi chiến đấu và che lấp tầm nhìn. Đây cũng là bộ phận mà gà đối thủ có thể mổ vào và gây chảy máu.
– Tai tích gà nòi:
Tai tích của gà nòi hầu như không phát triển hoặc phát triển rất ít. Tuy nhiên, cũng có những cá thể gà nòi có tai tích dài quá mức bình thường, trong trường hợp này cần phải cắt tai gà để đảm bảo trong quá trình chiến đấu.
– Mắt:
Mắt của gà nòi lanh lợi và sắc xảo, chúng giống như mắt diều hâu khi có độ tinh ranh cao. Trong đó, mắt ếch là một trong những loại mắt nổi tiếng, khi kết hợp với chân xanh và màu lông đen, gà có câu danh ngôn: “Gà ô – chân xanh – mắt ếch”.
– Lông:
Lông của gà nòi mọc ở hầu hết các bộ phận, nhưng không nhiều. Phân bố lông nhiều nhất ở cánh, thân và đuôi. Các bộ phận khác như đùi, cổ hoặc đầu không phát triển lông. Điều này đảm bảo cho quá trình giao chiến và tỏa nhiệt của gà được dễ dàng. Quan trọng nhất đối với dòng gà nòi, gà đòn hay gà cựa vẫn là lông đuôi và lông cánh. Lông đuôi giúp gà giữ thăng bằng, còn lông cánh đảm bảo quá trình bật cao của gà để thi triển đòn thế. Màu lông của gà nòi đá có các màu sắc cơ bản theo phong thủy như trắng, vàng, xám, đen, đỏ, tía và nâu.
– Chân cẳng:
Gà nòi đá có chiều cao vừa phải và cân đối, chiều cao của chúng thường từ 25-30cm, tùy thuộc vào cá thể và trạng gà. Chân của gà nòi bao gồm hai bộ phận là đùi và cẳng chân. Đùi của gà nòi cực to và chắc chắn khi không có nhiều lông, đây là bộ phận ngon nhất và cơ bắp nhất của gà. Khi được om bóp cẩn thận, đùi của gà nòi sẽ có màu đỏ mạnh mẽ.
Đó là những đặc điểm ngoại hình chi tiết của giống gà nòi đá, những đặc điểm này giúp phân biệt và chọn lựa giống gà nòi phù hợp để chăm sóc và tạo ra linh kê.